door:
AetA excursie 'Local Heroes' Jan Frits en Arthur Staal, 29 oktober 2016
Meld je nu aan!
Jan Frits Staal (1879-1940) en Arthur Staal (1907-1993), vader en zoon, waren beide geïnteresseerd in stedelijke architectuur maar vanuit verschillende architectuuropvattingen.
Jan Frits Staal was werkzaam in het Nederlandse aannemersbedrijf van zijn vader, Staal en Haalmeyer, tezamen met zijn compagnon Alexander J. Kropholler (1881-1973). In 1910 kwam de samenwerking met Alexander Kropholler tot een einde vanwege verschillen in opvatting over de architectuur en het leven. Staal zette het bedrijf voort en sloeg in 1915 een nieuwe weg in: de Amsterdamse school.
Staal is een zeer belangrijke Nederlandse architect die op organische wijze de ontwikkeling heeft doorgemaakt van de Amsterdame School-architectuur naar de Nieuwe Zakelijkheid. Duidelijk is dit te zien in de woningblokken in het kwadrant Apollolaan, Beethovenstraat, Corellistraat en de Bachstraat. De bebouwing op de Apollolaan/Beethovenstraat is karakteristiek door de grote strakke erkers die thans ook nog modern aandoen.
Staal genoot van alle stijlen, die hij verwerkte in zijn ontwerpen. Zo combineerde hij het rationalisme en de Amsterdamse school, bijvoorbeeld in zijn bijdrage aan de 'Exposition des Arts Décoratifs et Industriels' in Parijs. Ook De Stijl en het Nieuwe Bouwen waren van invloed op het werk van Staal, evenals het werk van architect Willlem Dudok. Jan Frits Staal werkte aan het eind van zijn loopbaan ook samen met zijn zoon Arthur Staal.
Arthur Staal was een van de voormannen van het Nieuwe Bouwen. Hij wilde deze stijl introduceren in het genootschap Architectura et Amicitia waarvan hij in 1931 voorzitter werd. Wanneer dit niet blijkt te lukken besluit Arthur Staal zich samen met onder anderen A. Boeken, P. Zanstra, H.L. Giessen en K.L. Sijmons te verenigen tot Groep '32. Na twee jaar sloot Groep'32 zich aan bij De 8 en Opbouw.
Het Nieuwe Bouwen hield Arthur Staal in zijn greep. Aanvankelijk is vooral Le Corbusier het grote voorbeeld voor Staal en zijn Groep '32, maar later vormt ook de klassieke oudheid een inspiratiebron. Staal behaalde in 1935 de gouden medaille van de Prix de Rome voor bouwkunst en maakte in de jaren ’30 een aantal studiereizen langs de Middellandse Zee waar hij veel inspiratie opdeed die van invloed was op zijn latere werk. Hij nam veel deel aan architectuur-discussies en publiceerde in tijdschriften en verschillende dag- en weekbladen. Groep '32 raakte al snel in conflict met andere leden van de groep. Er vormden zich twee groepen waarvan de eerste (met onder meer Staal) van mening was dat de uiteindelijke vorm van een gebouw mede werd bepaald door esthetische en niet alleen door functionele en bouwtechnische overwegingen. Dit was tegenstrijdig met de strikt functionalistische architectuuropvatting van de leden van de tweede groep (De 8). De meningsverschillen leidden uiteindelijk tot een scheuring tussen de leden van Groep '32 en De 8.
(Vrij gekopieerd uit het Architectenweb en Wikipedia)
De fietsexcusie zal langs bouwwerken van beide architecten voeren met toelichtingen op het ontwerp en enkele interieurbezichtigingen. Samenstellng: Uri Gilad, Paul Vlok en Marcel Lok
Programma en fietsroute
| 10:00-10.30 | Start excursie beneden in de “Wolkenkrabber” met koffie/thee |
| Adres: Victorieplein 45-47 Amsterdam. | |
| Ontvangst door Femke Poppinga, architect en voorzitter van de VvE | |
| 10.30 -11.00 | Inleiding door Marcel Lok: Local Heroes: vader en zoon Staal. |
| 11.00 -11.30 | Bezichtiging appartementen in de “Wolkenkrabber”, 1927-1930, Jan Frits Staal |
| 11.30-11.45 | Eerste groep vertrekt op de fiets, 11.45 vertrekt de tweede groep |
| 11.45-12.00-12.15 | Woningbouw Holendrechtstraat 1-47, 1922/23, Margaret Staal-Kropholler; Toelichting buiten |
| 12.15-12.30-12.45 | Woningbouw Apollolaan / Beethovenstraat, 1939, Jan Frits Staal; Toelichting buiten |
| 12.45-13.00-13.15 | Woningcomplex J.M. Coenenstraat, 1922-1923, Jan Frits Staal; toelichting buiten |
| 13.30-13.45-14.45 | Lunch in “de Brakke Grond”, 1977-1980, Arthur Staal. Voor eigen rekening, plekken worden geserveerd. |
| 15.00-15.45 | Kantoor “De Telegraaf”, Nieuwezijds Voorburgwal, 1927-1930, Jan Frits Staal; toelichting buiten |
| 16.00-16.15-16.30 | Uitbreiding “De Joodse Invalide” / GGD, Weesperplein, 1935, Jan Frits Staal; toelichting buiten |
| 16.20-16.35-17.00 | Kantoorgebouw “Metropool” aan de Weesperstraat, 1960-1964, Arthur Staal. Nu: Hotel Zuko, concept Hans Meyer; toelichting inrichting Concrete |
| 17:00-18.30 | Borrel op het dakterras van Zuko |
| 19.00- | Diner Restaurant Plantage, aanmelden per mail: p.vlok@archifox.nl |
Fiets-excursie (zelf meebrengen, bijv. OV fiets): 2 groepen van maximaal 15 personen.
Koffie/thee en de borrel worden betaald door AetA, de rest is voor eigen rekening.
