Oproep: Monumentenstatus voor laatste Van Eyck speelplaatsen in Amsterdam!

Via Paul Lappia, AetA lid en betrokken bij de Stichting Aldo en Hannie van Eyck plaatsen wij een oproep om steun te vergaren voor het behoud van door Van Eyck ontworrpen speelterreinen. Je kan de oproep steunen door je 'in te schrijven' voor de oproep. Tijdens de jaarvergadering zal worden bekend gemaakt hoeveel AetA leden en hun introducees steun betuigen.

Aldo van Eyck (1918-1999) behoort als lid van de FORUM-beweging tot de belangrijkste Nederlandse architecten. Het kind in de stad  was één van zijn aandachtsgebieden, waarvoor hij via CIAM-congressen internationaal aandacht vroeg. In opdracht van de dienst Publieke Werken van de gemeente Amsterdam ontstonden tussen 1947 en 1978 ruim zevenhonderd openbare speelplaatsen, waarvan hij het grootste deel zelf ontwierp.

Kenmerkend voor de speelplaatsontwerpen van Van Eyck, die alle verschillend waren en zorgvuldig in het stedelijk weefsel werden ingepast, is de wederkerigheid. Hierbij worden tweelingfenomenen zoals veelheid en eenheid, geslotenheid en openheid met elkaar verbonden zonder elkaar te neutraliseren. Tegelijkertijd is er de relativiteit: een compositieprincipe waarbij de onderdelen van een ontwerp in een niet-hiërarchische verhouding tot elkaar worden geplaatst. In de praktijk leidde dit tot aantrekkelijke plekken in de stad, door Van Eycks zorgvuldige ordening van telkens terugkerende elementen zoals aluminium klimrekken en betonnen zandbakken die door hun abstracte vormen tot fantasievol gebruik uitnodigen.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat de Amsterdamse speelplaatsen zeer invloedrijk waren en elders navolging hebben gevonden. Nog steeds tonen jonge architecten en ontwerpers uit binnen- en buitenland belangstelling voor het speelplaatsenoeuvre van Van Eyck.

In de jaren 1980 begint de aandacht voor de waarde van de speelplaatsen van Van Eyck te tanen en  vervangt een blinde greep uit het catalogusaanbod van allerhande speelobjecten menigmaal het afgewogen Van Eyckontwerp. Stedelijke vernieuwing, willekeurige inzet van bewonersparticipatie, krimpende budgetten en tekortschietende kennisoverdracht doen de rest: anno 2016 resteert nog slechts een handvol speelplaatsen in hun oorspronkelijke vorm, waarvan ook nog eens een substantieel deel ten gevolge van stedelijke vernieuwing in elk geval zal verdwijnen.

De stichting Aldo en Hannie van Eyck is inmiddels een reddingsactie gestart  door bij het gemeentebestuur te pleiten voor het toekennen van de monumentenstatus aan de nog resterende intacte plekken.

Steun van de vereniging Architectura en Amicitiae voor deze reddingsactie is vanzelfsprekend .

Bijgaand de mogelijkheid om ook als individueel lid steun te betuigen.