Verslag Presentatie Forum Rotterdam

Op maandag 12 maart werd het laatste Forum in de stedenbouwreeks gepresenteerd. Leen Kooman schreef het verslag:

Na achtereenvolgens Den Haag en Amsterdam verscheen onlangs de derde uitgave in deze reeks over het Rotterdam van Kees Christiaanse. Voor deze gelegenheid was het Schieblok als locatie van de presentatie gekozen en werd tijdens een druk bezochte bijeenkomst het tijdschrift gepresenteerd.

Na een korte inleiding van Patrick van het Klooster werd het woord gegeven aan Kees Christiaanse. Hij begint zijn verhaal met een persoonlijke terugblik waarin hij de verbintenis met de stad schetst. De kennismaking begint tijdens een familiebezoek aan de Floriade Expo van 1964 met als hoogtepunt een bezoek aan de Euromast. Beelden uit die periode laten een Rotterdam zien waarin de haven nog volop in de stad aanwezig is. Over de periode van zijn studententijd en actie jaren schetst hij een leven wat zich afspeelt langs de tramlijn Schiedam-DWL terrein.

Vanuit deze ervaringen leert hij de Rotterdam te zien als een niet homogene stad, maar een stadslandschap bestaande uit wisselende brandhaarden, eilanden van geconcentreerde activiteit onderling gescheiden en verbonden door corridors. Uit een vergelijk tussen de beide wederopbouwplannen van Witteveen en van Traa klinkt een lichte voorkeur voor het niet uitgevoerde plan van Witteveen, dat in veel sterkere mate uitging van het bestaande stratenpatroon en eigendomsverhoudingen en daarmee volgens Chistiaanse een sterkere sensibiliteit vertoont.

De uitvoering van het plan van Van Traa, sterk geschoold op de leest van Ciam, met verschuiving van het centrum westwaarts en het maken van een venster op de rivier vanaf de Coolsingel, leidde een periode in van telkens veranderende stedenbouwkundige visies. Van inspraak en stadsvernieuwing in de 70 er jaren, naar de ontwikkeling van de Kop van Zuid en daardoor de verschuiving van een centrum aan de rivier naar een centrum aan weerszijden van de rivier in de 80 er jaren, naar verdichting door stapeling in de 90 er jaren, om te eindigen bij de methode van stads accupunctuur voor de omgeving van de Meent.

Christiaanse constateert dat de verdichting van de stad in ernstige mate gehinderd is door concurrentie van de randgemeenten en vraagt om een visionair statement van de Rotterdamse overheid om de capaciteit van de aanwezige ruimte te benutten en de fragmentatie daarmee tegen te gaan.

Tenslotte eindigt het verhaal waarin Chistiaanse een toekomstbeeld schetst van het Rotterdam van mei 2040, waar hij gedurende 7 jaar als stadsarchitect aan heeft gewerkt: een stad met een veranderde economie en vervoerssystemen, een sterk stratenpatroon, een attractieve stad met goed onderhouden openbare ruimten, een aantrekkelijk woon en werk gebied bestaande uit ontwikkelingen van kleine middelgrote grote schaal.

Vervolgens was het woord aan Patricia van Ulzen, docent aan de Open Universiteit en auteur van o.a. ‘Dromen van een Metropool Rotterdam 1970-2000’. Zij schetst een beeld van de stad uitgaande van de stelling “wat als de stadsvernieuwing niet had plaatsgevonden”, leidend tot de constatering dat het Nieuwe Westen dan een Jordaan van Rotterdam zou kunnen zijn geweest.

Na dit warme pleidooi voor stedelijke cultuur was het tijd voor de introductie van de Forum 010 aan het publiek. Als eerste kregen Patricia van Ulzen, Forum-voorganger Ton Schaap en oud collega Chiel van der Stelt een exemplaar overhandigd.